Friday, March 13, 2009

Για την Ακρόπολη. Aλμπέρ Καμύ:

27 [Απριλίου 1955]

Με την ανατολή, άνεμος, σύννεφα και ήλιος. Μερικά ψώνια. Ο χαριτωμένος διερμηνέας μου, εικοσιενός ετών, που με την αξιολάτρευτη φρεσκάδα του ("σας είπα ότι ήμουνα κοντά στο ξενοδοχείο, αλλά δεν ήταν αλήθεια και έτρεχα συνέχεια για να μην αργήσω, γι' αυτό είμαι λαχανιασμένος") με κατακτά και τον υιοθετώ.

Ακρόπολη. Ο άνεμος έδιωξε όλα τα σύννεφα, και το φως ολόλευκο και ολόγυμνο πέφτει από τον ουρανό. Παράξενο αίσθημα που διαρκεί ολόκληρο το πρωινό ότι είμαι εδώ από χρόνια, σαν στο σπίτι μου άλλωστε, χωρίς καν να με ενοχλεί η διαφορά της γλώσσας. Ανεβαίνοντας στην Ακρόπολη αυτή η εντύπωση μεγαλώνει καθώς διαπιστώνω πως πηγαίνω "σαν γείτονας" χωρίς συγκίνηση.

Εκεί επάνω είναι αλλιώς. Στους ναούς και στην πέτρα του εδάφους που ο άνεμος μοιάζει να τα λείανε κι αυτά ως το κόκκαλο, το φως στις έντεκα η ώρα πέφτει άπλετο, αναπηδά, θρυμματίζεται σε χιλιάδες σπαθιά άσπρα και καυτά. Το φως σκάβει τα μάτια, τα κάνει να δακρύζουν, μπαίνει στο σώμα με οδυνηρή ταχύτητα, το αδειάζει, το ανοίγει σαν να το βιάζει μ' έναν τρόπο εντελώς φυσικό, και ταυτόχρονα το καθαρίζει. Τα μάτια συνηθίζουν και ανοίγουν σιγά σιγά και η αλλόκοτη (ναι, αυτό είναι που μου προκαλεί κατάπληξη, η εξαιρετική τόλμη ετούτου του κλασσικισμού) ομορφιά του τόπου εισχωρεί σε ένα πλάσμα εξαγνισμένο, οξειδωμένο από το φως.

Τότε οι βαθυκόκκινες παπαρούνες που δεν είχα δει ποτέ ως τότε κι ανάμεσά τους μία να φυτρώνει κατευθείαν, μοναχική πάνω στη γυμνή πέτρα, [δυσανάγνωστη λέξη] οι μολόχες, και, σημαδεμένος από τέλειες προοπτικές, ο χώρος ως τη θάλασσα. Και το πρόσωπο της δεύτερης Κόρης, η λυγισμένη κνήμη της τρίτης, στο Ερέχθειο...

Αντιστεκόμαστε εδώ στην ιδέα ότι η τελειότητα επιτεύχθηκε εκείνη την εποχή κι ότι από τότε ο κόσμος δεν έπαψε να παρακμάζει. Όμως αυτή η σκέψη στο τέλος συντρίβει την καρδιά. Πρέπει ξανά και πάντοτε να την αποκρούουμε. Θέλουμε να ζήσουμε, ενώ το να πιστεύεις αυτό, είναι θάνατος. Το απόγευμα ο Υμηττός χρώμα μενεξεδί. Η Πεντέλη. Εφτά η ώρα. Διάλεξη*. Δείπνο σε ταβέρνα της Πλάκας.

*Η διάλεξη-συζήτηση που έδωσε ο Καμύ στο Γαλλικό ινστιτούτο το 1955 με τη συμμετοχή των Α. Κατακουζηνού, Ε. Παπανούτσου, Κ. Τσάτσου, Γ. Θεοτοκά, Φ. Βεγλέρη και Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα κυκλοφορεί απ' τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια με τίτλο: ΑLBERT CAMUS, ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, Μια συζήτηση στην Αθήνα, 1955.

Πηγή: ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ. ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΑΛΛΩΝ ΤΑΞΙΔΙΩΤΩΝ. Εκδ. Ολκός, Αθήνα 1995. σσ 296-297.

(Η Ακρόπολη άνοιξε χθες, με τη λήξη του πολυήμερου αποκλεισμού της -άρχισε στις 26 Φεβρουαρίου- μετά και από την παρέμβαση του Κ. Παπούλια)

7 comments:

bright Φω said...

"Το φως σκάβει τα μάτια, τα κάνει να δακρύζουν, μπαίνει στο σώμα με οδυνηρή ταχύτητα, το αδειάζει, το ανοίγει σαν να το βιάζει μ' έναν τρόπο εντελώς φυσικό, και ταυτόχρονα το καθαρίζει."

δεν ξέρω αν το έχω πει και εδώ μεσα, αλλά ο Καμύ είναι ο αγαπημένος μου, γιατί λέει αυτά που θα ήθελα να πω εγώ, αλλά δεν βρίσκω τις λέξεις, δεν βρίσκω την τόλμη να αφεθώ σε κάτι έξω από εμένα.

εχτές το πρωινό-μεσήμερο που περπατούσα στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου είχε τόση ερημιά που ήμουν σίγουρη ότι η Ακρόπολη ήταν κλειστή και το σχολιάσαμε με μια φίλη ότι δεν γίνεται να έρχεσαι από την άκρη του κόσμου και να τραβάς φωτος από μακριά. Ελπίζω να λυθούν τα θέματα και να μην ξαναγίνει αυτό.

τα φιλιά μου

Elementstv said...

I love this world as a dead world. And always there comes an hour when one is weary of prisons, and all one craves for is a warm face, the warmth and wonder of the living heart.


Αυτο ειναι το αγαπημενο μου,απο τον Καμυ.Τρελη συμπτωση γιατι προσφατα αρχισα να τον διαβαζω...

Anonymous said...

<< Ανεβαίνοντας στην Ακρόπολη αυτή η εντύπωση μεγαλώνει καθώς διαπιστώνω πως πηγαίνω '' σαν γείτονας " χωρίς συγκίνηση. >>


σαν '' γείτονας '' τι λέξη!.δεν είναι φορές που διαβάζοντας κάτι του Καμύ διαπιστώνεις οτι αυτή η ευαισθησία αρκεί για να είναι τόσο σπουδαίος; Και πόσο ωραίο συνάμα διαπερνώντας το με μια ανάγνωση να είναι τόσα πολλά που να σου διαφεύγουν, αυτό που ήθελε και ο ίδιος τελικά να κρατήσει κρυφό, κάτι που δεν θα μπορεί να εξηγηθεί- ολόδικο του,ανεξακρίβωτο - .


Υ.Γ : αφόρμιση η περιγραφή του Καμύ , '' το φώς ολόλευκο και ολόγυμνο πέφτει απο τον ουρανό..'' δεν ξέρω γιατί αλλα μου έφερε στο μυαλό την εικόνα της αντανάκλασης του φωτός στο χιόνι που αυτόματα αποκραστύλλωσε τις κρυφές μνήμες του ήρωα της Ευθανασίας . Μήπως τελικά το φώς είναι ευθανασία;.

Ανέστης Μ. said...

bright Φω,

Κι όμως αυτό έγινε, και είναι σίγουρα άσχημο να μην μπορούν να επισκεφτούν οι μακρινοί μας "γείτονες" την ακρόπολη.. Ελπίζω για όποιο πρόβλημα να μην φτάνουμε σε σημείο να κρύβουμε από τον κόσμο το πιο φωτεινό μας χώρο.

elementstv,
από ποιό βιβλίο είναι αυτό; Θυμίζει πανούκλα αλλά ο Καμύ τη ζεστασιά της ανθρώπινης συντροφιάς και τρυφερότητας μέσα στη μεταφυσική του εξέγερση ποτέ δεν έπαψε να την εκθειάζει..

ανώνυμε,
καταπληκτική ευαισθησία και φοβερά προσγειωμένος λυρισμός, ο Καμύ είναι ο ποιητής της πέτρας που καίει ο ήλιος, της σιωπής του δειλινού, της ανθρωπιάς μέσα στο θόρυβο.. Δε θα ήθελε να κρατήσει κάτι κρυφό νομίζω, αλλά το κρυφό που συμπληρώνει τα κείμενά του αποτελείται από όλα τα παραπάνω κι άλλα ακόμα που ο άνθρωπος δεν αγγίζει με λέξεις..
Το φως μπορεί να φέρει το θάνατο όταν είναι τυφλό και απότομο.. Την ευθανασία τη φέρνει ο άνθρωπος. Ευχαριστώ για το σχόλιό σου. Και την παρατήρηση για τη λέξη γείτονας..

Λακων said...

Δεν θα σταθώ στο θέμα της Ακρόπολης αλλά στη συνάντηση. Το '55 λοιπόν πνευματικοί άνθρωποι στην κοιτίδα του Δυτικού πολιτισμού συζήτησαν για την εξέλιξη του.
Σήμερα ακούμε συζητήσεις του τύπου Ancients Greeks and Homosexuality χωρίς βεβαίως οι συμμετέχοντες να γνωρίζουν για παράδειγμα το γνώθι σε αυτόν.
Γενικότερα φθηνός εντυπωσιασμός που θυμίζει φανατικούς της Μέσης Ανατολής...
Για την ουσία οι ταγοί παίρνουν βαθμό μηδε με τόνο.

Madame de la Luna said...

Δεν το είχα διαβάσει ποτέ και είναι εξαιρετικό. Σχεδόν με ξεκούρασε απόψε, αυτό το απ' αλλού φερμένο φως...

Φιλί!

Ανέστης Μ. said...

Λάκων,
Αφορμάς από το λόγο του ταξιδιού του Καμύ βλέπω.. Διόλου ασήμαντο γεγονός. Είσαι αυστηρός αλλά και βέβαι έχεις κάποιο δίκιο.. Φοβάμαι ότι δεν υπάρχουν και σήμερα τέτοια βεληνεκή στη λογοτεχνία και στα γράμματα.

madame de la luna,
χαίρομαι που το ανακάλυψες λοιπόν!:)
O Καμύ όλο και κάποιο τρόπο βρίσκει να φέρνει φως, ακόμα κι αν γράφει σχεδόν ημερολογιακά όπως εδώ. Φιλιά!